
در سالهای اخیر پراپفرمها به یکی از جریانسازترین ساختارهای صنعت تریدینگ تبدیل شدهاند؛ مجموعههایی که به معاملهگران امکان میدهند بدون نیاز به سرمایه شخصی وارد بازار شوند و از سود معاملات خود سهم قابلتوجهی دریافت کنند. با افزایش توجه معاملهگران ایرانی به این حوزه، یک پرسش مهم بیش از گذشته مطرح میشود: پراپفرمها دقیقاً از کجا درآمد به دست میآورند؟
در ظاهر پاسخ ساده به نظر میرسد، اما در عمل مدل اقتصادی پراپها چندلایه، پیچیده و بهشدت وابسته به مدیریت ریسک است. در این مقاله تلاش کردهام این ساختار را بهصورت دقیق، رسمی و مبتنی بر واقعیتهای صنعت توضیح دهیم؛ واقعیتهایی که معمولاً پشت پرده باقی میمانند.
فهرست مطالب
- درآمد از چالشهای ارزیابی
- مدل چالش رایگان؛ نمونهای مانند رابینسودمدل چالش رایگان؛ نمونهای مانند رابینسود
- درآمد از اسپرد و کمیسیون (در برخی پراپها)
- درآمد از مدیریت حسابهای ریل سودده
- درآمد از پلتفرمها و زیرساختهای اختصاصی
- درآمد از مدیریت ریسک و هدجینگ هوشمندانه
- جمعبندی: پراپفرمها چگونه درآمد کسب میکنند؟
درآمد از چالشهای ارزیابی
نکتهای که اغلب نادیده گرفته میشود این است که اکثر تریدرها مرحله ارزیابی را با موفقیت پشت سر نمیگذارند. همین موضوع باعث میشود هزینه چالش برای بسیاری از شرکتها به یک منبع درآمد پایدار تبدیل شود. اما این تنها مدل موجود نیست و همه پراپها نیز بر این روش تکیه نمیکنند.
مدل چالش رایگان؛ نمونهای مانند رابینسودمدل چالش رایگان؛ نمونهای مانند رابینسود
بخشی از پراپها، از جمله رابینسود، ساختار متفاوتی را اجرا میکنند: چالشهای رایگان.
در این مدل تریدر برای ورود به مرحله ارزیابی هیچ هزینهای پرداخت نمیکند، اما باید یک چارچوب دقیق از قوانین و اهداف را رعایت کند.
در مدل فولفاند رایگان رابینسود، هر تریدری که در چارچوب قوانین تعیینشده به هدف سود برسد، 1000 دلار هدیه اولیه نیز دریافت میکند. در چنین ساختاری درآمد شرکت از مسیر فروش چالش تأمین نمیشود؛ بلکه مدیریت ریسک حسابهای ریل سودده منبع اصلی با شناسایی تریدر سودده و منظم است.

درآمد از اسپرد و کمیسیون (در برخی پراپها)
گروهی از پراپها با بروکرهای همکار فعالیت میکنند یا حتی زیرساخت معاملاتی اختصاصی دارند. این مدل امکان میدهد بخشی از درآمد شرکت از طریق:
اسپردهای افزوده (Markup)
کمیسیون معاملات
ریبیت بر اساس حجم معاملات
تأمین شود.
البته باید توجه داشت که تمام پراپها چنین ساختاری ندارند. برای نمونه، رابینسود سرور اختصاصی ندارد و نخواهد داشت و راهبرد درآمدی آن بر پایه مسیرهای دیگر است، نه کسب سود از اسپرد یا کمیسیون.
درآمد از مدیریت حسابهای ریل سودده
واقعیت مهمی که کمتر درباره آن صحبت میشود این است که بخش قابلتوجهی از درآمد پراپفرمهای حرفهای از سود واقعی معاملات تریدرهای موفق به دست میآید.
پس از عبور تریدر از مرحله ارزیابی (یا در پراپهای رایگان مانند رابینسود، پس از موفقیت در چالش بدون پرداخت هزینه)، حساب معاملاتی او وارد فاز ریل میشود. در این مرحله، هر زمان تریدر سود بسازد، شرکت نیز سهم خود را دریافت میکند.
این مدل اقتصادی از چند جهت سالمتر و پایدارتر است:
شرکت تنها زمانی درآمد دارد که تریدر سودده باشد.
قوانین مدیریت ریسک واقعگرایانهتر طراحی میشوند.
رابطه میان شرکت و تریدر مبتنی بر همکاری است، نه مقابله.
بر همین اساس، پراپها از نظر ساختار درآمدی معمولاً در یکی از سه گروه قرار میگیرند:
الف) پراپهایی که درآمدشان بیشتر بر فروش چالش مبتنی است.
این دسته قوانین سختگیرانهتری دارند و اغلب نرخ عبور از چالش بسیار پایین است.
ب) پراپهایی که منبع اصلی درآمدشان مدیریت ریلهاست.
پایداری اقتصادی بالاتر، قوانین منطقیتر و همسویی منافع شرکت و تریدر از ویژگیهای این دسته است.
ج) پراپهایی که هر دو مدل را بهصورت ترکیبی اجرا میکنند.
این مدل برای بسیاری از پراپهای معتبر جهانی رایج است و توازن خوبی ایجاد میکند.
درآمد از پلتفرمها و زیرساختهای اختصاصی
در سالهای اخیر مسیر جدیدی در صنعت پراپ شکل گرفته است: توسعه پلتفرمهای اختصاصی. این پلتفرمها الزاماً جایگزین سرور اختصاصی نیستند، اما تجربه معاملاتی جدیدی ایجاد میکنند و پایداری شرکت را افزایش میدهند.
برای مثال، پلتفرم اختصاصی رابینسود که نسخه اولیه آن در یازدهمین نمایشگاه تراکنش ارائه شد و بهزودی رونمایی رسمی خواهد شد، با هدف افزایش پایداری معاملاتی کاربران طراحی شده و حتی در شرایطی مانند اختلال یا ملیشدن اینترنت نیز امکان فعالیت را فراهم میکند.
در این مدل، هدف شرکت کسب درآمد مستقیم از پلتفرم نیست؛ بلکه افزایش نرخ موفقیت تریدرها و رشد درآمد حاصل از حسابهای ریل است.

درآمد از مدیریت ریسک و هدجینگ هوشمندانه
A-Book: ارسال کامل معاملات سودده
B-Book: نگهداشتن پوزیشن برخی تریدرهای کمریسک یا ضررده
Hybrid: ترکیب مدیریت هوشمند بین A-Book و B-Book
توانایی شرکت در پیادهسازی این ساختار، تأثیر مستقیمی بر ثبات درآمد و پایداری بلندمدت آن دارد.
جمعبندی: پراپفرمها چگونه درآمد کسب میکنند؟
1. فروش چالشهای ارزیابی (در بسیاری از پراپها)
2. ارائه چالشهای رایگان و کسب درآمد از مدیریت حسابهای ریل
3. سود از معاملات واقعی تریدرهای موفق
4. اسپرد و کمیسیون (در برخی شرکتها)
5. مدیریت ریسک تخصصی
6. توسعه پلتفرم و ارتقای عملکرد معاملاتی کاربران
7. مدلهای ترکیبی بسته به سیاست هر پراپ
هر پراپفرم بسته به سیاستهای خود ممکن است تنها بر یکی از این مسیرها تکیه کند یا همزمان چند روش را بهکار بگیرد.
این مقاله با هدف ارائه تصویری جامع، رسمی و مبتنی بر واقعیت از مدل اقتصادی پراپها نوشته شده است؛ مدلی که برخلاف تصور رایج، بسیار فراتر از فروش چالش است و به مدیریت ریسک، رفتار تریدر و پایداری زیرساخت بستگی دارد.